Παρότι το να μετρήσετε για μια περίοδο στην ζωή σας θερμίδες ή/και μάκρος, θα σας βοηθήσει να καταλάβετε διάφορα πράγματα για την διατροφή σας και τις τροφές, το να το κάνετε συνέχεια, μάλλον αποτελεί ένδειξη διατροφικής διαταραχής και όχι κάτι χρήσιμο.
Υπάρχουν μόνο 2 εξαιρέσεις σε αυτό: αν πάσχετε από κάποια διατροφική διαταραχή που σας είναι εύκολο να τρώτε πολύ λίγο (τύπου ανορεξίας), οπότε το να μετράτε θα σας βοηθήσει να τρώτε επαρκώς και αν είστε ελίτ αθλητής ή κατεβαινετε σε αγώνες μπόντι μπιλντινγκ, οπότε χρειάζεται να ελέγχετε τα πάντα. Αλλιώς, αν τρώτε ισορροπημένα και βάλετε ως προτεραιότητα την υγεία (συνεπώς δεν τρώτε διαρκώς και μόνο τροφές χωρίς ιδιαίτερη θρεπτική αξία) και προσέξετε λίγο τις ποσότητες (να χορταίνετε χωρίς να υπερβάλλετε), θα είστε εντάξει.
Γιατί δεν έχει νόημα να μετράτε θερμίδες;
1. Όλες οι θερμίδες δεν είναι ίδιες
Τρεις κύριοι παράγοντες επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας επεξεργάζεται τις θερμίδες.
α. Το μικροβίωμα του εντέρου σας:
Τρισεκατομμύρια οργανισμοί ζουν στο έντερό σας και οι κυρίαρχοι τύποι μπορεί να επηρεάσουν πόσες θερμίδες απορροφά το σώμα σας από τα τρόφιμα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι που είναι φυσικά αδύνατοι έχουν διαφορετικούς τύπους οργανισμών που ζουν μέσα τους από εκείνους που είναι υπέρβαροι. Η αφαίρεση της μικροχλωρίδας του εντέρου από άτομα που είναι αδύνατα και η τοποθέτησή τους σε άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα, μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές βάρους. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή ορισμένοι τύποι οργανισμών στο έντερο είναι σε θέση να διασπώνται και να χρησιμοποιούν περισσότερες θερμίδες από ορισμένα τρόφιμα από άλλους τύπους οργανισμών.
β. Ο μεταβολισμός σας:
Κάθε σώμα έχει ένα «σημείο ρύθμισης» που ελέγχει το βάρος. Αυτό το σημείο ρύθμισης σχετίζεται με αρκετούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των γονιδίων, του περιβάλλοντος και των συμπεριφορών σας. Ο υποθάλαμος σας, μια περιοχή στη βάση του εγκεφάλου σας που ρυθμίζει επίσης πράγματα όπως η θερμοκρασία του σώματός σας, ελέγχει ώστε το σωματικό σας βάρος να μην πέσει κάτω από αυτό το σημείο ρύθμισης – κάτι μάλλον αρνητικό εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να δείτε το βάρος σας να μένει σταθερό, ακόμα και αν κάνετε επιμελώς δίαιτα και γυμναστική, και αυτός είναι ο λόγος γιατί η πλειονότητα — το 96% — των ανθρώπων που χάνουν μεγάλη ποσότητα βάρους το ξαναπαίρνουν.
γ. Το είδος του φαγητού που τρώτε:
Οι διατροφικές σας επιλογές μπορεί επίσης να επηρεάσουν την πρόσληψη θερμίδων σας, και όχι μόνο λόγω της συγκεκριμένης περιεκτικότητάς των τροφών αυτών σε θερμίδες. Μια μελέτη του 2019 που δημοσιεύτηκε στο Cell Metabolism διαπίστωσε ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων φαίνεται να ωθεί τους ανθρώπους να τρώνε περισσότερες θερμίδες σε σύγκριση με την κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφίμων. Στη μελέτη, 20 άτομα (10 άνδρες και 10 γυναίκες) χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Σε όλους τους προσφέρθηκαν γεύματα με τον ίδιο αριθμό θερμίδων, καθώς και παρόμοιες ποσότητες ζάχαρης, νατρίου, λίπους, φυτικών ινών και μικροθρεπτικών συστατικών. Αλλά υπήρχε μια βασική διαφορά: στη μία ομάδα δόθηκαν μη επεξεργασμένα τρόφιμα και στην άλλη δόθηκαν εξαιρετικά επεξεργασμένες επιλογές. Μετά από δύο εβδομάδες, οι ομάδες άλλαξαν θέσεις για τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Οι άνθρωποι που έτρωγαν το εξαιρετικά επεξεργασμένο φαγητό έβαλαν βάρος. Σε κάθε ομάδα δόθηκαν γεύματα με τον ίδιο αριθμό θερμίδων και δόθηκαν οδηγίες να τρώνε όσο ήθελαν, αλλά όταν οι συμμετέχοντες έτρωγαν τα επεξεργασμένα τρόφιμα, έτρωγαν 500 θερμίδες περισσότερες κάθε μέρα κατά μέσο όρο. Η πρόσληψη θερμίδων των ίδιων ανθρώπων μειώθηκε όταν έτρωγαν τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα.
Ποιο είναι το μάθημα; Δεν είναι όλα τα τρόφιμα ίδια.
2. Οι ετικέτες τροφίμων μπορεί να λένε ψέματα
Σοβαρά. Οι νόμοι περί επισήμανσης τροφίμων επιτρέπει ένα περιθώριο σφάλματος της τάξης του 20% στον πίνακα διατροφικών στοιχείων. Αυτό σημαίνει ότι ένα πακέτο σνακ με 100 θερμίδες μπορεί να είναι 119 θερμίδες. Ή ότι το έτοιμο δείπνο 500 θερμίδων θα μπορούσε να είναι σχεδόν 600 θερμίδες. Ουπς.
3. Τα θρεπτικά συστατικά ποικίλλουν ανάλογα με την εποχή, την ποικιλία, την ωριμότητα κ.λ.π.
Αν και είναι ενδιαφέρουσα η θρεπτική ανάλυση των τροφίμων, δεν υπάρχει περίπτωση οι εταιρείες τροφίμων ή το USDA (υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης των ΗΠΑ) να αναλύσουν κάθε ποικιλία ντομάτας από κάθε περιοχή από κάθε εποχή και διαφορετικές συνθήκες καλλιέργειας (π.χ. βιολογική έναντι συμβατικών) και κάθε άλλη μεταβλητή για τα θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των θερμίδων. Η σούπερ γλυκιά καλοκαιρινή ντομάτα πιθανότατα έχει περισσότερες θερμίδες (και πολύτιμα θρεπτικά συστατικά) από την άγευστη, ροζ ντομάτα του χειμώνα. Ποιο θα προτιμούσατε να φάτε;
4. Δεν απορροφούμε όλες τις θερμίδες
Είναι αλήθεια, ιδίως για τους ξηρούς καρπούς! Μια μελέτη για την κατανάλωση αμυγδάλου σε ανθρώπους διαπίστωσε ότι έως και το 20% των θερμίδων δεν απορροφήθηκαν. (J Agric Food Chem, 2008) Ο ακριβής λόγος είναι άγνωστος, αλλά πιθανώς οφείλεται στην «κυτταρική δομή» των ξηρών καρπών και στον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας αφομοιώνει την τροφή. Αυτό πιθανά να ισχύει και για άλλες τροφές, δες και τον λόγο 1.
Cover Photo by Diana Polekhina on Unsplash
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση/αντιγραφή ή άλλη χρήση, χωρίς ξεκάθαρη αναφορά αυτού του δικτυακού τόπου ως πηγή του κειμένου.
ΠΡΟΣΟΧΗ: ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΙΣΤΟΤΟΠΟ, ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΚΟΠΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥ ΣΑΣ. ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΔΕΝ ΠΑΡΕΧΕΙ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ, ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ. ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΟΥ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΔΕΝ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. ΕΑΝ ΕΧΕΤΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΟΒΑΡΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ Ή ΘΕΜΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΙΑΤΡΟ ΣΑΣ
